گیاه قهوه در مناطق نیمه گرمسیری آمریکا و برخی از جزایر جنوبی و جنوب شرق آسیا رشد می کند که از
میوه های رسیده این گیاه، دانه های قهوه را برداشت می کنند. دانه های برداشت شده را بو می دهند و بعد از
آسیاب کردن مورد استفاده قرار می گیرد.
قهوه ای که هر روز شما از آن لذت می برید مسافرت طولانی تا فنجان شما داشته است . در این مقاله
می خواهیم این سفرطولانی را با هم طی کنیم.
در کشت سنتی این گیاه معمولا 20 دانه این گیاه را در اوایل فصل بارندگی در یک حفره کشت می کنند. در
روش سنتی نیمی از دانه ها جوانه نمی زنند به همین جهت از متخصصان روش موثرتری را پیدا کردند که در
برزیل استفاده می شود، به این صورت که دانه را در گلخانه کشت می کنند و نشا آن را انتقال می دهند و در
خارج از گلخانه کشت می کنند.
۱ ) کشت قهوه
دانه قهوه خود نوعی بذر است . وقتی خشک ، برشته و آسیاب می شود آماده دم کردن است در غیر این صور
ت با کاشت مجدد می تواند تبدیل به یک درخت قهوه شود . دانه های قهوه معمولا در مزرعه های بزرگ در
گلخانه های محافظت شده با سایه بان کاشته می شوند . جوانه ها و نهال ها مکررا آب یاری و از نور خورشید
محافظت می شوند تا زمانی که به اندازه ای قوی شده باشند تا بتوانند برای همیشهدر خاک کاشته شوند .
کاشتن نهال قهوه معمولا در فصول بارانی سال اتفاق می افتد تا زمانی که ریشه های نهال کاملا قوی شوند ،
خاک نم دار بماند .
………………………………………………………………..
۲ ) برداشت گیلاس قهوه
بسته به نژاد قهوه حدود ۳ تا ۴ سال طول می کشد تا نهال تازه کاشته شده میوه دهد . میوه قهوه که به
گیلاس قهوه شناخته می شود ابتداسبز رنگ است و کم کم قرمز می شود تا زمانی که کاملا رسیده و آماده
چیده شدن شود .معمولا سالی یک بار برداشت انجام می شود . در برخی از کشور ها مانند کلمبیا که درختان
سالی دوبار شکوفه می دهند یک برداشت اولیه و یک برداشت ثانویه انجام می گیرد. دربیشتر کشور ها
محصولات با دست توسط کارکنان آموزش دیده و مشتاق و در شرایط سخت چیده می شود .
اما در برخی کشور ها مانند برزیل که زمین های مزارع مسطح و هموار هستند فرایند برداشت قهوه مکانیزه
شده است و برداشت باماشین های کشاورزی پیشرفته انجام می گیرد .
چه با دست و یا چه با ماشین ، قهوه با یکی از روش های زیر چیده می شود .
۱) برهنه کردن درخت
یعنی چیدن تمام میوه های رسیده و نرسیده یک درخت چه با دستگاه و چه با دست .
۲)چیدن انتخابی
چیدن میوه های رسیده توسط انسان به این صورت که بعد از چیدن میوه ها جمع کنندگانمیوه بعد از ۸ تا ۱۰
روز دوباره به پیش درخت ها بر می گردند و دوباره میوه هایی که رسیده شده اند را می چینند چون این روش
توسط انسان انجام می شود وقت و هزینه زیادی می خواهد و از گذشته برای چیدن میوه های قهوه های عربیکای
با کیفیت استفاده می شده است .
در ابتدا میوه ها را در حوض آب می ریزند تا میوه های نارس و نامرغوب روی آب بماند و میوه های رسیده در
ته حوضچه نشست کنند. سپس میوه را در دستگاهی تحت فشار قرار می دهند تا میوه شکاف بخورد و گوشت
میوه جدا شود.
همیشه مقداری گوشت به دانه چسبیده می ماند و لازم است با استفاده از روش تخمیر و شستشو به طور کامل
گوشت را از میوه جدا کرد. بافت سلولزی گوشت میوه با استفاده از مخمر تخریب می شود در نهایت دانه ها
شست و شو می شوند.
4)خشک کردن دانه ها
سپس دانه ها باید خشک شوند تا رطوبت دانه ها به 10 درصد برسد. خشک کردن با استفاده از نور آفتاب یا
دستگاههای خشک صورت می گیرد. در زیر نور خورشید رطوبت بذر به 13 – 12 درصد می رسد و سپس
توسط دستگاه خشک کن رطوبت دانه را به 10 درصد می رسانند. البته در مواقعی که فضای کافی برای پهن
کردن و خشک کردن دانه در زیر آفتاب وجود نداشته باشد بیشتر از دستگاه برای خشک کردن استفاده می
کنند. معمولا در زیر نور آفتاب دانه ها را زیر و رو می کنند تا کپک نزنند.
روش دیگری تحت عنوان فرآوری خشک نیز وجود دارد که بیشتر در مناطقی که رطوبت هوا بالا نیست از آن
استفاده می کنند. در این روش میوه های شسته شده را روی سطحی پهن می کنند تا زیر نور خورشید خوب
خشک شود. بعد از 4 هفته دانه ها به رطوبت بهینه می رسند.
***مرحله خشک کردن مرحله مهمی محسوب می شود چون اگر خوب خشک نشود ممکن است دانه ها
کپک بزنند و اگر بیش از حد خشک شوند در طی پوست گیری دانه ها می شکنند.
فرآوری به روش نیمه خشک هم در برزیل و اندونزی متداول است که با این روش اسیدیته دانه کاهش می
یابد و چگالی نوشیدنی بالا می رود.
در این روش با استفاده از دستگاه گوشت میوه را جدا می کنند و دانه هایی که هنوز موسیلاژ دارند را بیشتر از
یک روز در مکانی قرار می دهند سپس آن را می شویند و در زیر نور خورشید خشک می کنند. رطوبت دانه در
این مرحله به 35 – 30 درصد می رسد. در مرحله آخر فرآوری دانه لایه های خشک پوسته را حذف می کنند.
