قهوه یزدی، نمونه بومی‌سازی شده یک نوشیدنی غیر ایرانی و قدیمی است و از این نظر،
تعامل‌های فرهنگی مردم یزد را به ما نشان می‌دهد؛ مردمانی که با تغییر یک ماده غذایی
جدید، یک نوشیدنی جدید را طبق میل و ذائقه خود، خلق کردند.
قهوه یزدی در تیر ماه سال ۱۳۹۸ در اجلاس سراسری میراث ناملموس کشور به ثبت ملی
رسید.
این قهوه با بافتی غلیظ و طعمی تلخ و شیرین، تجربه‌ای متفاوت از خوردن یک فنجان
قهوه را به شما پیشنهاد می‌کند.
با توجه به اسناد و مدارک شفاهی که از زمان تولید قهوه یزدی در خانواده یزدی موجود
است، قدمت تولید این نوع از قهوه به دوره قاجار می‌رسد. قهوه یزدی به‌دلیل نوع پخت
طولانی و مواد اولیه مصرفی با طبع یزدی‌ها سازگار است و استفاده آن در مراسم سوم
درگذشتگان در طول سالیان دراز به‌شکل یک سنت درآمده و بخشی از فرهنگ مردم یزد
محسوب می‌شود.
این نوع از قهوه بسیار لذیذ است که در اکثر مراسم مذهبی و سوم درگذشتگان نوشیده
می‌شود و به قهوه روضه‌ای نیز معروف است. طعم قهوه یزدی با استقبال گردشگران
داخلی و خارجی نیز مواجه شده است و در بیشتر هتل‌ها و رستوران‌ها و بوم گردی‌های
استان با این نوشیدنی از مهمانان پذیرایی می‌شود.
طرز تهیه قهوه یزدی
1) ظرف مسی بزرگ، کاسه سفالی لعابدار، ملاقه (کمچلی)، انبر، زغال
قیچ، نبات، هل، گلاب و قهوه، مواد اولیه و ابزار مورد استفاده برای تهیه قهوه هستند.
2) دو لیوان پودر قهوه ترک را کمی تفت می‌دهند تا بو داده شود.
3) حدود چهار یا پنج لیتر آب را در قابلمه‌ای بزرگ، روی حرارت آتش به جوش می‌آورند.
4) قهوه تفت داده شده را به آب جوش اضافه کنید.
5) پس از مخلوط شدن کامل آب و قهوه، حدود یک لیتر گلاب به نوشیدنی اضافه
می‌شود. یزدی‌ها معمولا از گلاب مخصوص به خودشان، یعنی گلاب گل سرخ ده‌بالای
یزد، برای تهیه قهوه یزدی استفاده می‌کنند.
6)دو قاشق غذاخوری هل خرد شده به قهوه اضافه شده و با قهوه ترکیب می‌شود.
7) نبات، بسته به ذائقه میزبان در قهوه یزدی ریخته می‌شود.
8) یزدی‌ها برای خوشمزه‌تر کردن قهوه، دو یا سه عدد زغال سرخ متوسط را در قابلمه
می‌اندازند و پس از کمی جوشیدن، آن‌ها را از قهوه درمی‌آورند. برای این مرحله، از یک
نوع زغال مخصوص (زغال قیچ) استفاده می‌شود که نه خاکستری از خود به‌جای می‌گذارد
و نه در قهوه خرد می‌شود. این نوع زغال از بیابان‌های اطراف یزد و مهریز تهیه می‌شود.
9) قهوه پس از درآوردن زغال‌ها دوباره جوشانده می‌شود. در این مرحله، یزدی‌ها، حرارت
را کم می‌کنند و اجازه می‌دهند تا قهوه برای دو تا سه ساعت، قل بخورد و جا بیفتد.
10 ) قهوه غلیظ و خوش عطر و مزه آماده سرو می باشد.
*** این نوع قهوه طبع سرد قهوه خالص را با افزودن هل ، گلاب و نبات بسیارمتعادل نموده است.
***برای معطر کردن بیشتر قهوه یزدی، می‌توان به دلخواه به آن دارچین یا زنجبیل نیز اضافه کرد.
***قهوه یزدی را می‌توان روی شن داغ نیز دم کرد. شن داغ، حرارت را به‌طور یکنواخت منتقل می‌کند و با این روش، قهوه بهتر دم می‌کشد.
